تولید رنگ چگونه انجام می شود؟
نکات آموزشی :
رنگ چیست و چگونه ساخته می شود؟
برای اکثر مردم، رنگ عبارتست از رنگ بر روی دیوار خانه، رنگ ماشین یا روی میز و صندلی است. اما تعریف رنگ بیش از این است؛ رنگ ماده ای است( که غیر از موارد محدودی که به صورت پودر خشک می باشد) مایع و سیال که پس از اعمال روی سطح طی فرایندهای شیمیایی مختلف به صورت جامد و خشک در می آید. رنگ برای ما کاربرد های زیر را دارد: تزیین،حفاظت شیمیایی(مانند حفاظت در برابر خوردگی) وخفاظت فیزیکی(عایق رطوبتی،عایق uv و …)،شناسایی و نشانگرها،بهداشت، عایق صوتی، عایق گرمایی و عایق الکترومغناطیسی و …
رنگ از چه چیز ساخته شده است؟
رنگ معمولا شامل رنگدانه، رزین، حلال ، پرکننده و مواد افزودنی است.
رنگدانه( پیگمنت )- نقش رنگدانه در رنگ سازی ، ایجاد فام رنگ، ایجاد قدرت پوشانندگی و کنترل براقیت است.
رنگدانه ها در رنگ سازی جهت رنگی نمودن محصول نهایی به کار می رود، که می تواند معدنی باشد یا به طریقه شیمیایی ساخته شده باشند. یعنی به دو دسته رنگدانه ها یا پیگمنت های معدنی و آلی تقسیم می شود، به این دسته پیگمنت ها ‘Prim Pigments’ گفته می شود که شامل رنگدانه هایی از قبیل دی اکسید تیتانیوم (طیف رنگ سفید)، اکسید سبز کروم، اکسید آهن زرد و قرمز و غیره است. گروه دیگر ‘Pigments Extender’ نام دارد و شامل کلسیم (کربنات کلسیم)، تالک (منیزیم سیلیکات)، میکا، باریت (باریم سولفات) و غیره است.
رزین- نگهدارنده ذرات رنگدانه کنار هم ، ایجاد محمل برای مجموعه اجزا و عامل چسپندگی رنگ به سطوح است.
رزین عامل اصلی در تولید رنگ ها است، که براساس ساختار مولکول و منشا پیدایش آن نامگذاری می شود و این نام گذاری به محصول نهایی نیز منتقل می گردد. رنگ های پلاستیک براساس رزین پلی ونیل استات فرموله می شوند. معمولا رنگ های ارزان قیمت براساس فرمول بندی (PVA (Poly Vinyl Acetate ساخته می شوند. رنگ های اکریلیکی نیز براساس رزین های اکریلیکی که می تواند پایه آب یا پایه حلال باشد ساخته می شود و براساس کاربرد و محل مصرف رنگ اکریلیک نهایی فرموله و ساخته می شود.
رزین های پایه حلالی طیف وسیعی هستند. شایع ترین رزین های مبتنی بر حلال در بخش ساختمان عبارتند از رزین های آلکیدی(رنگ های روغنی ) که معمولا به عنوان رنگ فلز استفاده می شود. رزین های پوششی محافظ شامل اپوکسی، رنگ های پلی یورتانی، پلی استری و… است که استفاده از آن ها در صنعت رایج تر است..
پرایمرها اولین محصول تولیدی از رزین ها می باشد، که به ساده ترین شکل ممکن ساخته می شوند و در بیشتر موارد در رنگ آمیزی ها به عنوان آستری به کار می رود، تا علاوه بر نفوذ در زیر کار اتصال بین رنگ و سطح را محکم تر نماید. در کارهای ساختمانی به پرایمر، روغن زیرکار نیز گفته می شود. پرایمر های اکریلیکی در بازار فعلی به دو صورت پرایمر اکریلیکی نفوذی و پرایمر پوششی در دسترس اند. پرایمر پوششی حاوی مقداری رنگدانه و پرکننده است تا بتواند حین اجرا اندکی پوشش به سطح بدهد.
حلال – به عنوان یک حامل برای رنگدانه ها و رزین عمل می کند.
حلال به عنوان یک حامل برای رنگدانه ها و رزین عمل می کند که ممکن است آلی، معدنی یا آب باشد.
پرکننده ها
در صنعت رنگ سازی یا تولید رنگ انواع پرکننده ها مانند کربنات کلسیم، تالک، کائولین، میکا و باریت و … به منظورهای گوناگونی استفاده می گردد. کاهش قیمت تمام شده ساخت رنگ،دیکته کردن خواصی همچون ضداسیدی نمودن، خمیری کردن یا جاذب رطوبت کردن از دلایل استفاده از پرکننده ها می باشد.
مواد افزودنی
برای ارتقاء خواص ویژه ای مانند سهولت قلم خوری، مقاومت در برابر کپک، مقاومت در برابر خراش، خشک شدن و مقاومت خمشی و … از افزودنی ها استفاده می شود. امروزه استفاده از افزودنی ها در صنعت رنگ بسیار گسترش یافته است. بعضی از افزودنی ها خواص جدیدی به محصول نهایی می بخشند، مانند افزودنی های ضد کپک،قارچ و باکتری. بعضی از افزدونی ها برای اصلاح و ارتقای خواص فیلم خیس به کار می روند، مانند لولینگ ایجنت ها (Leveling Agent) که برای بهبود و ارتقای یکدست شدگی اعمال رنگ بر روی سطح موردنظر مورد استفاده قرار می گیرد. بعضی از افزودنی ها هم برای کمک به فرایند تولید رنگ هستند مانند پخش کننده ها یا (Dispersing Agent).