صادرات کالا چیست و برای شروع مراحل صادرات می بایست چه نکاتی را رعایت نماییم؟
۱. صادرات کالا چیست؟
صادرات کالا به معنی خروج کالا از کشور به مقصد سایر کشورهاست. صادرات در رویه های گمرکی بر دو نوع است صادرات قطعی و صادرات موقت .
۱.۱. مراحل صادرات موقت
مراحل صادرات موقت به این شکل است که صادر کننده کالای خود را به علم بر اینکه در آینده مجدد به کشور باز می گرداند به خارج از کشور منتقل می کند این امر ممکن است به منظور حضور در نمایشگاه های بین المللی ، بازاریابی ، تعمیر و نگهداری کالا و … صورت پذیرد.
2. وضعیت صادرات ایران با جهان چگونه است؟
وضعیت صادرات کالا در ایران : بر اساس آخرین گزارش های جهانی ، ایران ۴۶ امین کشور دنیا در حوزه صـادرات است . در سال ۲۰۱۷ ایران ۵۳.۳ بیلیون دلار صـادرات و ۴۹.۹ بیلیون دلار واردات داشته و در نتیجه تراز تجارت خارجی ایران ۳.۸۴ بیلیون دلار مثبت گردیده است . در سال ۲۰۱۷ تولید ناخالص داخلی ایران ۴۵۴ بیلیون دلار بوده و سهم هر ایرانی از تولید ناخالص داخلی ۲۰.۸ هزار دلار می باشد.
بیشترین صادرات ایران نفت خام ( ۳۸.۵ بیلیون دلار )، اتیلن پلیمر ( ۲.۷۵ بیلیون دلار ) اکلیریک الکل ( ۱.۳۶ بیلیون دلار )، محصولات نفتی تصفیه شده ( ۱.۳۲ بیلیون دلار )، سنگ معدن ( ۱.۱۹ بیلیون دلار ) بوده است.
مقاصد صادراتی برتر ایران چین ( ۱۶.۹ )، هند ( ۱۰.۲ )، کره جنوبی ( ۷.۲۲ )، ایتالیا ( ۳.۴۸ ) و ژاپن ( ۳.۲۳ بیلیون دلار ) بوده است.
۳. استراتژی صادراتی خود را تعیین و مستند نمایید.
استراتژی تجارت یکی از اجزای اساسی طرح تجاری ( کسب و کار صادرات ( Business Plan )) شما میباشد. این استراتژی باید ساده باشد و اطمینان حاصل کنید که همه افراد در شرکت در دستیابی به نتایج صادرات سهیم بوده و از طرح مطلع بوده و برای تعامل با آن علاقمند هستند.
اهداف کلیدی صادرات را مورد تمرکز قرار دهید. از جمله اهداف رایج می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- دفاع از موقعیت خود در بازار در مقابل صادرکنندگان موجود
- کاهش اثرات تغییرات تقاضای فصلی
- کاهش هزینه های ثابت
- بهره مندی از بیشترین ظرفیت تولید
- ارزیابی فناوری های جدید
- افزایش قابلیت های مدیریتی
- افزایش شهرت و برند بین المللی ( برند سازی بین المللی )
۱.۳. همچنین پاسخ به سوالات زیر در مراحل صادرات کالا از اهمیت بالایی برخوردار است:
- محصول شما چه نیازهایی را در بازار خارجی برآورده می‌کند؟
- آیا شرکت شما باید محصول بازار داخلی خود را برای فروش در خارج از کشور تغییر دهد یا یک محصول جدید را برای بازار خارجی تولید کند؟ چه ویژگی‌های خاصی از قبیل طراحی ، رنگ ، اندازه ، بسته‌بندی ، نام تجاری ، برچسب‌ها و ضمانت نامه ، باید اصلاح شود؟
- تفاوت‌های زبانی یا فرهنگی تا چه اندازه مهم هستند؟
- چه تنظیمات یا خدمات خاصی برای اجرای استراتژی فروش شما در محیط کسب و کار بازار ضروری است؟
۴. ریسک های مراحل صادرات را بشناسید و مدیریت کنید
صادرات به معنی فرصت‌های بیشتر است اما مستلزم خطرات بیشتر نیز هست. اگرچه محیط های تجارت بین‌المللی در طول سال‌ها به‌طور قابل ملاحظه‌ای تغییر کرده است، اما خطراتی که صادرکنندگان در هنگام فروش محصولات و خدمات خود در کشورهای دیگر با آن روبرو هستند، همچنان ادامه دارد.
گام اولیه در مدیریت خطرات صادرات ، واضح و روشن است – اما گاهی اوقات نیاز به توضیحات دقیقی دارد: ابتدا شما باید منابع هر خطر را شناسایی کرده و سپس این خطرات را به حداقل برسانید.
افراد زیادی هستند که میتوانید برای کمک به آن‌ها مراجعه کنید. انتخاب شرکا و مشاوره صادرات حرفه‌ای مناسب ، گام مهمی در کاهش این خطرات است. مشاور امور بانکی و ارزی، مشاور حقوق بین الملل و وکلا، مشاور امور بیمه گذاری و متصدیان حمل و شرکتهای حمل و نقل و کارگزان امور گمرکی و ترخیص کاران شما نیز باید بتوانند شما را در مورد خطراتی که ممکن است در بازارهای خارج از کشور با آن‌ها مواجه می شوید ، آگاه نمایند.
که همه و همه نیازمند یادگیری و آموزش صادرات می باشد . انواع ریسکها عبارتند از:
- ریسک سیاسی – political risk
- ریسک قانونی – legal risk
- ریسک قرنطینه -Quarantine compliance risk
- ریسک نرخ ارز – Exchange rate risk
- ریسک عدم پرداخت – Non-payment risk
- ریسک حمل ونقل – logistic risk
۵. محصول صادراتی خود را به خوبی بشناسید
قبل از این که فروش صادراتی رخ دهد ، ممکن است شرکت شما نیاز به تطبیق محصول خود با نیازهای بازارهای صادراتی داشته باشد. مقررات دولت خارجی ممکن است بر اساس شرایط کشور و یا ترجیحات مشتری در هر بازار که شما قصد ورود به آن را دارید ، متفاوت باشد. صادرات موفق مستلزم دانش محصول و آگاهی از ویژگی‌های منحصر به فرد هر بازار هدف دارد.
تحقیقات بازار و تماس با مشتریان خارجی و شرکای تجاری باید به شرکت شما ایده‌ای، درباره محصولاتی که میتوانید به فروش برسانید، در محلی که میتوانید محصولات را بفروشید ، ارائه دهند. در بسیاری از موارد، ممکن است شرکت شما محصول خود را تغییر دهد. اینکه شما تا چه حد میتوانید محصول خود را با شرایط بازار هدف تطبیق دهید، یک مسئله کلیدی برای مدیریت است. در این موارد شاید توجه به موارد زیر حائز اهمیت باشد:
- آیا مشتریان شما ويژگی های جمعيت شناختی و رفتاری یکسانی دارند؟
- آیا کالای صادراتی شما نیازمندی لوازم جانبی برای ارسال به همراه کالا در کشور مقصد است؟
- آیا نیاز دارید با توجه به نیازهای بازار هدف یک محصوصل سفارشی و اختصاصی تولید و صادر نمایید؟
- آیا محصولی که به صورت انحصاری و یکتا تولید می نمایید و دارای ویژگی های متمایز کمی یا ویژگی متمایز خاصی است، میتواندی در سایر بازارهای مشابه نیز بفروشید؟
۱. محصول خود را برای صادرات آماده کنید : سازگاری محصول
محصولات به دلایل مختلف ممکن است نیاز به اصلاح داشته باشند تا با شرایط بازار سازگار گردند:
- شرایط جغرافیایی و آب و هوایی
- ترجیحات خریدار
- استانداردهای زندگی
- مقررات دولتی یا رویه‌های مذهبی .
تغییرات همچنین ممکن است حمل و نقل و لجستیک را تسهیل نماید و یا تفاوت‌های احتمالی در استانداردهای مهندسی و طراحی را ایجاد نماید. ادراک حسی حاصل از یک محصول ، مانند طعم و یا اثر بصری، ممکن است یک عامل حیاتی باشد.
به عنوان مثال ، مصرف‌کنندگان ژاپنی انواع خاصی از بسته‌بندی را ترجیح می‌دهند، که این امر بسیاری از شرکتهای ایرانی را بر آن داشته تا کارتن ها و بسته‌های مورد نیاز برای آن کشور را مجددا طراحی کنند.
تصمیم به انطباق محصول مبتنی بر میزان تعهد به بازار خارجی مد نظر، تعیین پتانسیل بازار ، هزینه‌های مربوط به تطبیق محصول و ارزیابی درآمدهای افزایش یافته مورد انتظار است. یک شرکت با اهداف کوتاه مدت، احتمالا دیدگاه متفاوتی نسبت به یک شرکت با اهداف بلند مدت دارد.
مقررات دولت خارجی در رابطه با محصول در تجارت بین المللی بسیار اهمیت دارد. مقررات می‌تواند به شکل تعرفه ای یا موانع غیرتعرفه ای مانند مقررات صنعتی یا مشخصات محصول را به خود بگیرد.
۲. دولت‌ها این مقررات را به منظورهای ذیل وضع می‌کنند
- محافظت از صنایع داخلی در برابر رقابت خارجی
- محافظت از سلامت و ایمنی شهروندان خود
- اجبار واردکنندگان به مطابقت با کنترل‌های محیطی
- حصول اطمینان از این که وارد کنندگان نیازهای محلی برای سیستم های الکتریکی یا اندازه گیری را برآورده می‌کنند
- محدودیت جریان کالاهای وارداتی یا اجناس از کشورهای خاص
- محافظت از شهروندان خود در برابر تأثیرات فرهنگی که آن‌ها نامناسب می‌دانند .